Colijnsplaat - Fier staat hij aan het roer van zijn zeilboot. De wind speelt wat met zijn donkerblonde krullen. Een onaantastbare schipper lijkt hij. Middelburger Wessel Liezenga vaart bij de eerste wedstrijd van de drie Nehalennia-wedstrijden op de Oosterschelde bij Colijnsplaat als eerste over de finishlijn. De finishtoeter klinkt vanaf de startboot. De armen van Liezenga en zijn bemanning gaan de lucht in.
Direct na de finish analyseert de bemanning van de Weerga, een zeilboot die uitkomt in de klasse IMS, de eerste race. Het is goed gegaan, bijna geen fouten. Aan boord van de zeilboot heerst een ontspannen sfeer. De eerste wedstrijd is gewonnen, nu de volgende twee nog.
Wessel Liezenga stelt zijn bemanning voor. Stuurman To Verhaeghe, grootzeilbediener Reinder Liezenga, de tacticus Rutger Krijger, de genuatrimmers Roel van der Mast, Godfried Boshuizen en Rutger Krijger, Netty Tiggelman in de pit, de mastman Koen Verhaeghe, voordekker Pieter Liezenga en leerling Jochem Lasdrager zijn de mensen waar schipper Wessel Liezenga het mee doet deze zaterdag.
Allemaal hebben ze hun eigen taak. Maar dan alleen tijdens de wedstrijd. Nu zijn ze klaar en is het wachten op de volgende. Het wachten duurt lang, te lang volgens de elfkoppige bemanning. De langzame boten, die ook in een andere klasse uitkomen, moeten evenveel ronden varen als de supersnelle Weerga. Netty Tiggelman, vrouw van Liezenga, haalt boterhammen met ham en kaas uit de kajuit. Rustig liggend in de waterige zon verorberen de winnaars van de eerste wedstrijd de maaltijd.
Maar het wachten blijft lang duren. Op een gegeven moment komen ze de boot van Willem van Ouwerkerk, eveneens uit Middelburg, tegen. ,,Zullen we zelf nog maar een wedstrijdje doen,`` vraagt Rutger Krijger. ,,Oke,`` klinkt het vanaf de Jimme. Ze spreken af de boot klaar te maken voor een wedstrijd uit verveling, die over vijf minuten begint. Alle ontspannenheid is direct weg. De hele bemanning rent over de boot. De genuatrimmers hijsen het voorzeil omhoog.
Twee touwtjes
Bij de start gaat het voorspoedig. Tegen de wind in, zoals het in de echte wedstrijd ook moet, gaat het hard. Liezenga geeft de aanwijzingen en stuurt met zijn ogen gericht op twee touwtjes op het zeil. ,,Die moeten recht naar achteren staan,`` legt hij uit. ,,Dan staat het zeil haaks op de wind en vangt het de meeste lucht.`` Op aanwijzen van Pieter Liezenga stuurt hij naar rechts en naar links. ,,Klaar voor overstag?``, klinkt de vraag, die eigenlijk geen vraag is, maar een teken dat de gijp naar de andere kant van de boot gaat. ,,Drie, twee, één…. Ré.`` Op Liezenga`s teken gaat bijna de hele bemanning naar de andere kant van de boot. Dit tafereel herhalen ze nog een paar keer. Bij de benedenboei gaat de boot terug, nu voor de wind. De genuatrimmers Van der Mast, Boshuizen en Krijger heisen de spinnaker, het grote zeil dat extra veel wind vangt. Ze laten het andere voorzeil zakken en de spinnaker vangt wind. Met nog grotere snelheid gaat de Weerga (Liezenga: ,,Wiedewiedeweerga, weergaloos, die zijn weerga niet kent``) weer terug richting de finish, waar hij als eerste weer aankomt.
Liezenga legt uit wat het doel is van de Nehalennia-wedstrijden. Het is een training. ,,Volgende week zaterdag gaan we naar Scheveningen. Een week later beginnen we met de zeewedstrijd Scheveningen-La Rochelle. Het is een race van 720 kilometer. We doen er als alles meezit vijf of zes dagen over. Zit het tegen dat doen we er langer dan een week over. Dit is een van de grootste wedstrijden voor IMS-boten.
Voor zo`n wedstrijd moet alles goed zijn. Ook de talloze computers op de blauw-witte Weerga. Godfried Boshuizen laat alles zien. Er is natuurlijk een radar, die laat zien waar het schip zich bevindt. Er is een thermometer, een scherm waar de windrichting en kracht op staat. Een snelheidsmeter, een dieptemeter, een watertemperatuurmeter een meter waarop staat hoe hard de optische wind is, hoe hard de wind lijkt wanneer het schip vaart. Alles wat maar van enig belang is om te weten staat in de computer. ,,Zonder computer is de boot waardeloos voor wedstrijden als Scheveningen-La Rochelle,`` legt Boshuizen uit, die tevens de man van de automatisering is.
Niet veel later klinkt de toeter. Over vijf minuten is er weer een start. Tijdens de wedstrijd herhaalt het tafereel van de wedstrijd tegen de Jimme zich. Dezelfde kreten, dezelfde bewegingen. Alleen is de tactiek iets veranderd. Liezenga: ,,We varen tegen de wind in op zo ondiep mogelijk water, zo dicht mogelijk tegen de plaat (een zandbank) aan. Daar is de stroom niet zo hard, dus kunnen we relatief harder varen. Met de stroom mee varen we zo diep mogelijk. De stroom is harder, dus varen we sneller.`` Het gaat voorspoedig. De voorsprong op de grootste concurrent, de Jimme, loopt snel op. Wanneer de eerste ronde is geweest, is de voorsprong al ruim drie minuten. Op het moment dat ook de Jimme de eerste ronde heeft afgelegd, gebeurt er iets geks. ,,Zijn ze nou een totaal ander zeil aan het optuigen?`` Niemand op de Weerga weet het precies. Zonder er verder op te letten vaart Liezenga`s bemanning verder weg van de Jimme en komt weer ruim als eerste over de finish. Weer gaan elf paar armen de lucht in. Weer zijn ze de snelsten van allemaal.
Zeelandbrug
Van Ouwerkerk eindigt in zijn Jimme zelfs nog achter de tragere J24-zeilboot Jantje ut de kachel. ,,Toen we de spinnaker wilden laten zakken en het voorzeil weer wilden hijsen, lukte dat niet. Ze zaten gedraaid. Ik kneep hem wel even, hoor. Ik zag de Zeelandbrug al op me afkomen,`` legt Van Ouwerkerk terug in de jachthaven van Colijnsplaat uit. Met de Weerga is het goed gegaan. De geplande derde wedstrijd gaat niet meer door, de vertraging na de eerste wedstrijd is te groot. Na een rondje over de Oosterschelde keren ook Wielenga en zijn mensen terug naar Colijnsplaat. Fier op zijn overwinning staat hij nog aan het roer. De wind speelt nog steeds met zijn donkerblonde krullen.
De zondag verloopt niet goed voor Wielenga. Doordat hij een boei mist, moet hij zich terugtrekken uit de uitslag. Hij wordt vierde en de eindoverwinning is verkeken. Jantje ut de Kachel wint die dag en passeert de Weerga in het algemeen klassement.
foto: zeilboten aan de start van de Nehalennia-wedstrijden bij de Zeelandbrug. Op de voorgrond Den Druzigen van schipper Jan Bom.
© Willem Mieras
