De Sydney Hobart Race werd geboren in 1945 toen een groep zeilers uit Sydney een naoorlogse cruisewedstrijd organiseerden naar Hobart. Een officier van de Britse Royal Navy kapitein John Illingworth, zelf een fervent zeiler, kocht in Sydney een 39-voeter, de ‘Rani'.
Van de negen gestarte zeiljachten op ‘Boxing Day’ 1945 werden er tijdens de race verschillende vermist. Rani doorstond de storm en zeilde als eerste over de finishlijn en won op handicap.
Van toen af werd de Sydney Hobart ieder jaar georganiseerd. De vloot groeide gestadig, tot een record aantal starters in 1994, waarin tijdens de 50e race 371 jachten aan de start verschenen. De grootste vloot ter wereld, ooit gestart in een Categorie 1 oceaanwedstrijd. In deze editie ’94 startten 2 jachten die ook al in de allereerste race aan de start verschenen, de ‘Archina’ en de ‘Winston Churchill’. En onder de bemanning waren twee yachtmannen, Peter Luke en Boy Messenger, die reeds mee zeilden in 1945.
Altijd onvoorspelbare zeilcondities
De ‘Hobart’ is één van meest veeleisende offshore zeilwedstrijden ter wereld. Het weer is er altijd heel onvoorspelbaar en onzeker. De wind kan variëren van een brave 15-20 knopen sterke noordooster tot verschrikkelijke depressies met zuidwestenwind tot 50-60 knopen en meer. Bass Strait is berucht omwille van zijn korte venijnige golven, die ontstaan door de relatieve ondiepte gecombineerd met de sterke stroming die er staat. De regelmatig voorbij trekkende depressies zorgen voor de rest. Nog nooit was er een Sydney Hobart zonder belangrijke plotse verandering van windrichting en/of windkracht.
En er waren edities waarin een ware ravage aan de vloot en deelnemers werd aangericht. Zo zijn recentelijk de edities 1984, 1993 en 1998 geboekstaafd als ‘de ergste’. In 1984 startte een vloot van 150 jachten, waarvan er 104 al gauw moesten opgeven omwille van een zuidwesterstorm die de vloot overviel in de Bass Strait.
In 1993 waren er 110 starters, maar slechts 38 jachten haalden de finishlijn, nadat ze windvlagen tot 70 knopen hadden overwonnen. Twee zinkende jachten werden door de bemanning verlaten, en op een ander jacht sloeg de schipper overboord en werd pas 5 uur later teruggevonden en opgepikt door een ander jacht. Twee jaar later keerde hij terug, weliswaar in een grotere boot, en won zijn klasse.
Maximus ontmastMaar 1998 spande de kroon. Het werd een ware ramp toen de ergste storm in de geschiedenis van de race de 115 jachten tellende vloot overviel, alweer in Bass Strait. Deelnemers getuigden achteraf van zuidwesten winden tot 80 knopen en wel 15 tot 20 meter hoge golven. Dit alles was een gevolg van een ‘Bass Strait Bomb’, een diepe depressie waarbij de barometer daalde tot 982 hPa. De storm zou 36 uren duren en van de 115 gestarte jachten gaven er 71 op. Er werden in een opmerkelijk reddingsoperatie 55 zeilers van 12 jachten in nood gered. Zeven jachten werden verlaten en vijf zonken tijdens de storm. Voor 6 opvarenden kwam alle hulp te laat, zij werden nooit teruggevonden.
Wat is dan de aantrekkingskracht van deze harde race?
De uitdaging van de natuurelementen, het kameraadschap dat ontstaat bij dergelijk avontuur, de competitie tussen de boten onderling, de tactische uitdagingen waarvoor de schippers worden geplaatst of is het de ongelooflijk warme gastvrijheid van de Tasmanians die elk jacht te beurt valt wanneer het hun eiland bereikt ? Er bestaat geen enkele andere race ter wereld waar de start zo schitterend is en waar het eerste jacht dat de finishlijn overschrijdt zo een groots en hartelijk welkom krijgt. Of het nu dag of nacht is, steeds staan er duizenden toeschouwers in het historische ‘Constitution Dock’ te Hobart hun ‘zeehelden’ op te wachten.
Deel 3: heel wat bekende namen, zowel bij schippers als bij de jachten
