De 55ste editie van de Kustzeilers 24 Uurs Zeilrace was weer een bijzondere. Bij de start leek alles veelbelovend voor een droomwedstrijd: genoeg wind gedurende 24 uur, een heldere nacht, geen regendruppel, veel zon overdag, bijna 400 deelnemers en blije bemanningen.
Het meeste van deze elementen was zeker aanwezig, maar het belangrijkste – de wind – liet zich toch weer van zijn grilligste kant zien. Al bij de start viel de wind in sommige startplaatsen weg of draaide naar een ongunstige richting, waardoor het eerste rak een kruisrak werd. De juiste startplaats bleek belangrijker dan gedacht.
Een uur na de start trok de wind weer aan, tot zelfs 17 knopen in de nacht en de eerste twaalf uur werden er heel veel mijlen weggetikt. Sommigen hadden er ’s ochtends om 8 uur al meer dan honderd op de klok staan. Maar zaterdag tegen het middaguur, veel vroeger dan verwacht, viel de wind weg en werd het een grote drijfpartij. Het venijn zat wederom in de staart. Het gemiddelde aantal mijlen zakte drastisch naar beneden. Niet alleen dat, ook ontstond de stress om de finish op tijd te halen.
Rond een uur of vier in de middag kwam de wind heel voorzichtig terug, maar die was niet voor iedereen nog voldoende om de eindstreep te halen. Van de 393 gestarte deelnemers kwamen er 271 over de lijn met alle zeilen bij, de rest moest de motor starten om naar Medemblik te kunnen varen. Veel blije gezichten waren er in elk geval. Het mooie weer zorgde ervoor dat de heftige editie van vorig jaar al gauw in de vergetelheid raakte. Het feest op de kade van Medemblik was daarom ook tot in de late uurtjes druk bezocht.
Mark Slats wint
Bijzonder ook was dat de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers dit jaar rond-de-wereld zeiler Mark Slats onder de deelnemers mocht verwelkomen. Hij zeilde dualhanded met jachtontwerper Dick Koopmans op de Ohpen Maverick. Slats zeilde twee keer rond de wereld en werd begin dit jaar tweede in de prestigieuze Golden Globe Race, maar zeilde voor het eerst wedstrijdmijlen op eigen zeilwater.
Koopmans daarentegen heeft al behoorlijke resultaten in Nederland op zijn naam staan. Ze waren het daarom eigenlijk aan hun stand verplicht, maar bleken het ook waar te kunnen maken.
Slats en Koopmans wonnen de eerste prijs in de doublehanded klasse. Ze kwamen net op tijd door de finish, een paar minuten later en ze zouden gediskwalificeerd worden. Met 115.79 gezeilde mijlen op de 37 jaar oude Rustler 36 bleken zij de beste, voor de Jetstream, een J 122.
Gouden en Zilveren wimpel
Nieuw dit jaar was de uitreiking van de gouden en zilveren wimpel, speciaal voor de leden van de Kustzeilers met de beste resultaten in de wedstrijdklasse en in de tocht. Schipper Meijer won de gouden wimpel met de Knoerteke, een Hustler 35, in de FPC klasse en schipper Morsman de zilveren met de Uzuri, een Eagle 44, in de tocht.
Ook nieuw dit jaar was dat de tocht was opgedeeld in vijf klassen, gemeten naar waterlijnlengte, wat een eerlijker strijd opleverde. In alle vijf klassen waren prijzen te verdienen, terwijl voorheen alle deelnemers in de tocht in een klasse streden.
Niet het onderste uit de kan
De voorzitter van de Nederlandsche Vereeniging van Kustzeilers, Hans de Sonnaville, was enthousiast over deze unieke editie, maar gaf de zeilers met een kwinkslag een waarschuwing mee voor volgend jaar: “Elk jaar gebeurt er wel weer iets waardoor we er nog lang over kunnen napraten. Dit jaar was dat het wegvallen van de wind en de stress om de eindstreep te halen. Dat komt omdat jullie allemaal dat laatste rakje willen meepakken, om er toch zoveel mogelijk uit te halen. Maar probeer volgend jaar niet meer het onderste uit de kan te halen. Zorg dat je op tijd bent voor het feestje. Het is toch sneu dat je 24 uur gevaren hebt en er dan achter komt dat je niet op tijd bent om te finishen en dus je jaarcijfer niet kunt ophalen.”
De Kustzeilers 24 Uurs Zeilrace is al 55 jaar te gast in Medemblik tot wederzijds genoegen van gemeente en organisatie. Joset Fit, wethouder Sport en Topsport van Medemblik feliciteerde de Kustzeilers met dit jubileum en de deelnemers met de prestatie die iedereen heeft geleverd. Fit: “U hebt topsport bedreven. Medemblik is een topsport gemeente, met heel veel zeilevenementen. We zijn daarom ook blij u al 55 jaar te mogen verwelkomen. Elk jaar zijn er zo’n 200 deelnemers die voor het eerst meedoen, omdat het op de bucketlist staat. Ook voor hen is dit een topprestatie.”
Facts
Van de 407 ingeschreven boten gingen er vrijdagavond in dertien startplaatsen 393 over de startlijn, waarvan er 24 uur later 271 door de finish zeilden. Slechts 219 kwamen reglementair over de streep. Gezamenlijk legden de zeilers 23.396.72 mijlen af, iets minder dan vorig jaar (24.294,07) toen er een vergelijkbaar aantal over de finish kwam, maar die gedurende 24 uur veel meer wind hadden. Gemiddeld zeilden zij dit jaar 106,53 mijl, minder dan de 125,88 mijl van vorig jaar. Dat levert een gemiddelde snelheid van 4,45 knopen op, tegen 5,24 vorig jaar. Nog knap gezien het feit dat veel boten wel urenlang lagen te drijven. Populairste startplaats was Enkhuizen Noord (71) en Stavoren (47) en Lelystad Zuid (42) als goede tweede en derde.
Doublehanded: Veel geleerd deze 24 uur
Omdat Mark Slats zondagmorgen al weer in het vliegtuig zat, nam Dick Koopmans de prijs in ontvangst. Koopmans: “We waren een dreamteam. Het was de eerste keer voor Mark Slats op dit zeilwater. Hij vond het geweldig. Hij heeft heel veel gezeild, maar niet veel wedstrijdervaring. En zo met veel boten tegen elkaar, dat heeft hij nog nooit gedaan. Het vond het een ervaring om steeds te moeten trimmen. En hij merkte dat hij daarin nog veel kon leren. Als hij deze training had gehad voor de Golden Globe Race dan was hij anderhalve dag eerder binnengekomen, maar we hadden voor die race geen tijd om te trainen. Ik heb hem deze 24 uur een aantal dingen geleerd over trim, hij zal nu voortaan veel harder gaan. We zijn het wad op gegaan om toch ook stroom mee te kunnen pakken, maar toen we terugkwamen op het IJsselmeer was de wind bijna weg. We hebben nooit echt stilgelegen, de laagste snelheid was 1,5 knoop, maar we hebben er lang over gedaan om naar de finish te komen. Het is ook moeilijk plannen of je nog wat kan als de snelheid varieert tussen de twee en vier knopen. Dan wordt het gokken en dat is net goed gegaan.”
Ronde en Platbodems: ‘Ik deed eigenlijk de boekhouding’
De tienjarige Jackie Wiersma staat glunderend op het podium met schipper Feddes van de Silveren Maen, een Westendijk Zeeschouw die de eerste plaats in de Rond en Platbodemklasse in de wacht sleepte. Trots houdt ze de beker vast. De jongste deelnemer van de Kustzeilers 24 Uurs Zeilrace was voor het eerst mee en vond het leuk, maar vermoeiend. Jackie: “Ik heb van middernacht tot zes uur geslapen, maar voor de rest heb ik meegedaan. Ik heb gestuurd, even maar, en ik was verantwoordelijk voor het opschrijven van de boeien en het plakken van de stickers. De boekhouding zeg maar. Volgend jaar doe ik weer mee, ik vind het veel te mooi.”
Tocht 3: ‘Strak langs de wal, daar was nog wind’
De tactiek van de Exception, een X-99 van schipper Van Dijk was verrassend. “Eigenlijk dat we met zijn tweeën voeren,” zegt hij lachend. “We hebben de boot pas kort en hadden een zeilteam samengesteld, maar de een na de ander moest afhaken. Op het laatste moment zei mijn vriendin ‘dan varen we hem met zijn tweeën’. Omdat we geen meetbrief hebben en die niet meer konden regelen op zo’n korte termijn, hebben we niet in de doublehanded klasse meegedaan, maar in de tocht. We hebben niet veel geslapen, het was wel doorpakken. We zijn in Lelystad Zuid gestart en hebben daar halvewindse rakken gepakt. Toen naar het noorden geschut en naar de Afsluitdijk, maar daar viel de wind weg. We hadden echter al veel mijlen gepakt en hebben niet echt stil gelegen. Dat klopt ook wel als je ziet dat we 137 mijl hebben gevaren, dat is best veel. We bleven strak langs de wal zeilen bij Enkhuizen en Medemblik, daar was nog wat wind. We waren een half uur te laat, omdat we het laatste stuk nog met de spinnaker moest afkruisen, dan maak je niet echt mijlen.”
Tocht 4: ‘We kwamen een minuut voor tijd binnen’
De Blacq Magic van schipper Blacquiere startte in Enkhuizen Noord en besloot het IJsselmeer niet te verlaten. Blacquiere: “Het wad was niet zinvol dachten we en op het Markermeer wil ik niet zijn met dat fontijnkruid. Het pakte goed uit. Eerst hebben we op het zuidelijk IJsselmeer halvewindse rakken gevaren en in de loop van de ochtend zijn we naar het noorden gegaan voor de laatste rakken. We hebben heel lang stil gelegen voor Stavoren. We waren om zes uur nog bij de LC1 en waren bang het niet te halen. Toen kwam de wind terug en gingen we het laatste rak als een speer. We kwamen een minuut voor tijd binnen. Dat leverde ons ruim elf strafmijlen op, maar het betaalde toch uit.“
Overige winnaars
ORC 1: Leeloo, Mat1180, H. Vermeulen
ORC 2 en overall winnaar ORC: Majic, J109, A. Jorritsma
ORC 3: Kolibri 6.5, Kolibri 6.5, P. van den Brink
FPC: Nimmerzat, Trintella 2, P. van Dam
Tocht 1: Windverwachting, Maxfun 25, H. van der Werf
Tocht 2: Mafalda, Pion, E. Tan
Tocht 5: Dazzling Dolphin, Dehler 39 SQ, V. Zijlker
VKSJ: Muschka, Von Hacht 75 m2, R. van Leeuwen
ZMH: Zipper, Harris 38 trimaran, K. Schuurman
Voor de volledige uitslagen ga naar www.24uurszeilrace.nl
Tekst en foto onder: Diana Bogaards
Foto boven: Laurens Morel