Wat heeft voeding nu met wedstrijdzeilen te maken zul je je afvragen? Het is een belangrijk onderdeel van een goede voorbereiding. Ik heb het hier niet over de nodige koolhydraten voor de wedstrijd in verband met de spieren en meer van dat soort wetenschappelijke benaderingen. Nee gewoon de praktische kant van het eten en drinken aan boord tijdens zeilwedstrijden. Dit geldt trouwens niet alleen voor wedstrijdzeilen, ook bij het toerzeilen en zeker als je wat onderbemand bent met slecht weer is het een kwestie van praktisch zijn en tijdig organiseren.
Tijdens de wedstrijd gaat het er om dat er zo min mogelijk tijd onder dek wordt doorgebracht maar iedereen toch in vorm en goed gehumeurd blijft. Een warme maaltijd of een warm drankje ‘s nachts of tijdens een koude regenachtige periode doet wonderen. Probeer daarbij tevens irritatie te voorkomen door er voor te zorgen dat er voor elk lid van de bemanning iets van zijn voorkeur te voorzien. Dit houdt de stemming er in wat weer een eerste vereiste is om tot goede resultaten te komen. Maak in overleg met alle bemanningsleden een lijstje van wat er mee moet en wijs iemand aan die verantwoordelijk is voor het eten aan boord.
Korte zeilwedstrijden
Voor een korte zeilwedstrijd van een tot drie uur is dit heel simpel. Voor de wedstrijd kan er aan de wal worden gegeten en het enige belangrijke om mee te nemen is voldoende water. Een feit is dat er in veel gevallen te weinig wordt gedronken aan boord.
Het vochtverlies door transpiratie is vaak erg hoog. Zonder dat je het in de gaten hebt krijg je min of meer een vochtgebrek waardoor de concentratie verslapt en vaak verkeerde beslissingen worden genomen.
Blikjes drinken zijn lastig omdat je ze in een keer leeg moet drinken. Handiger zijn dan ook plastic flessen die gerust om mogen vallen zonder dat ze breken of leeglopen. Zorg dat er in de kuip altijd een paar onder handbereik staan. Voorzie misschien wat fruit en dat is het.
Op zout water is het ook aan te bevelen wat kauwgom mee te nemen om de vaak vieze smaak van overkomend zeewater kwijt te raken.
Zeil je twee of meerder wedstrijden op een dag zonder tussendoor aan de wal komt, of een wedstrijd van meerdere uren, dan gaat er uiteraard wat te eten mee. Een waterdichte plastic doos met wat belegde broodjes, koeken en mars repen of iets dergelijks is meestal voldoende. Is het koud zorg dan voor een thermoskan (het liefst een zogenaamde pompkan) met kant en klare koffie, thee of soep.
Langere wedstrijden
Bij wat langere zeilwedstrijden, bijvoorbeeld de 24 Uurs Zeilrace of North Sea Race wordt het een ander verhaal. Het criterium is of er een nacht in zit.
Hoe kun je nu het eten en drinken aan boord zo simpel en goed mogelijk laten verlopen?
Op onze IMX 40 georganiseerd werd er ‘s morgens (behalve als het erg warm weer was) stevig ontbeten. En dan bedoel ik niet veel boterhammen maar wel spaghetti, lasagne, nasi goreng en meer van dat soort stevige kost. Daar houd je het overdag behoorlijk lang op uit. Voor onderweg gingen twee warme maaltijden per man of vrouw per dag mee.
Niets is prettiger dan op zee zowel ‘s avonds als tegen de ochtend als het flink koud is en warme hap te hebben.
Om er zo min mogelijk werk aan te hebben tijdens de wedstrijd waren dit volledig kant en klare maaltijden. Deze werden in platte aluminium folie bakjes gedaan en bij de plaatselijke vacuum getrokken en voorzien van een sticker met de naam van het betreffende bemanningslid.
Voor een North Sea Race van zo’n veertig uur gingen er voor de negenkoppige bemanning 36 van dergelijke maaltijden mee in de bilge.
Opwarmen gebeurde door ze een paar minuten in de oven op te warmen. Vandaar de platte aluminium folie bakjes omdat de inhoud door de platte vorm het snelst opgewarmd werd.
Heet water kwam uit de thermos kan. Ook de warme drankjes werden zo praktisch mogelijk georganiseerd. In de lavabo werden een aantal pompkannen gemonteerd waarvan één met koffie was gevuld en de anderen met gloeiend heet water. Verder een schuimplank met een aantal gaten er in waar plastic bekers in pasten. Deze kunnen dan gevuld worden zonder dat ze nadien omvallen. Het voordeel van een dergelijk systeem is dat als er even een moment tijd is om de kajuit in te duiken je binnen de kortste tijd klaar bent met zo min mogelijk kans op rommel en morsen.
Voor de kleine honger en snelle suikers neem veel snack repen mee zoals Mars, Bounty, …enz.
De zeilkleding
Ook hier gaat het mij in eerste instantie om de praktisch kant en niet om een technisch onderzoek over diverse soorten zeilkleding.
Zorg er om te beginnen voor dat op een kajuitboot voor ieder bemanningslid altijd een extra set droge kleren aanwezig is. Er kan altijd een bemanningslid overboord gaan en op een wat langere wedstrijd is het bovendien erg prettig als je halverwege de wedstrijd eens droge kleren aan kunt trekken. Ook al heb je nog zo’n goed zeilpak je kan altijd een golf in je nek krijgen waarbij het water dan zo heerlijk langzaam langs je rug naar beneden loopt.
Koud of nat?
Vrijwel iedereen legt bij de aanschaf van zijn zeilkleding voor aan boord de nadruk op droog blijven. Maar als je moet kiezen wat is dan belangrijker? Koud en droog, of niet koud maar wel nat?
Al ben je nat, zolang je het maar niet koud hebt kun je het aardig lang volhouden. Koude is de grootste vijand aan boord. De spieren worden stijf, de concentratie verslapt en op den duur wordt je zelfs min of meer apathisch.
Het probleem is meestal dat je aan boord na manoeuvres bezweet bent en daarna weer een hele tijd stilzit. Dat is het moment waarop je het door de verdamping van zweet enorm koud begint te krijgen. Zorg dus voor onderkleding die niet nat op de huid blijft plakken, met daar overheen een fleece laag om vocht af te voeren.
Zoveel mogelijk bewegingsvrijheid
Eigenlijk is wedstrijdzeilen een hele rare sport. Je wordt eerst opgezadeld met warme kleding, daarover waterdichte kleding en daar weer over heen een reddingvest en veiligheidsharnas. Vervolgens moet je op een hellend dek dat bovendien nog allerlei onverwachte bewegingen maakt met laarzen aan je voeten zo snel mogelijk van alles doen. Soms nog in het donker ook. Probeer dat een andere sporter maar eens uit te leggen!
Het enige wat je kunt doen is er voor zorgen dat je tenminste zoveel mogelijk bewegingsvrijheid hebt. Let daar goed op bij de aanschaf van je persoonlijke uitrusting!
Als je het vergelijkt met andere sporten waarbij een fysiotherapeut, warming up, masseur en voedingsspecialist de meest normale zaken zijn, dan komt de wedstrijdzeiler er wel erg bekaaid af. Vooral omdat hij zijn sport meestal onder de meest ongunstige omstandigheden (vocht en koude) moet bedrijven. Juist daarom is het eigenlijk erg vreemd dat de post persoonlijke uitrusting in het totale budget van de boot meestal maar een minieme sluitpost vormt.
Om de bemanning onder alle omstandigheden in een optimale conditie te houden vormen voeding en persoonlijke uitrusting naar mijn mening dan ook een zeer belangrijk onderdeel van het wedstrijdzeilen.
Leren wedstrijdzeilen
- Hoe win je zeilwedstrijden?
- Hoe maak je een goede start?
- Het kruisrak
- Het voordewindse rak
- Merktekens ronden
- Regels wedstrijdzeilen
- Protesteren en protest indienen
- Psychologie tijdens het wedstrijdzeilen
- Trainen om zeilwedstrijden te winnen
- Hoe train je een bemanning of zeilteam?
- De ideale cruiser-racer zeilboot of wedstijd zeiljacht kopen
- Voorbereiding en organisatie
- Voeding en zeilkleding tijdens zeilwedstrijden
Administratie tijdens het wedstrijdzeilen
Auteur “Leren wedstrijdzeilen” hoofdstukken en pagina’s: Fred Imhoff
