Nadat eind vorig jaar al voor de succesvolle Fastnet de J/111 Xcentric Ripper verkocht werd, en Robin graag een wat grotere boot voor de familie zocht, was de keus voor de J/122E snel gemaakt. Aangezien het TwoHanded varen ons de afgelopen jaren heel goed bevallen is hadden we nu de optie om de nieuwe J/122 zo goed mogelijk te optimaliseren voor het shorthanded zeilen.
Zo hebben we de mast 1 meter korter gehouden en de kiel wat dieper en zwaarder uitgevoerd t.o.v. een standaard J/122E, om een grotere stabiliteit te creëren en de boot rechter te kunnen zeilen, zonder die 8 man in de rail welke de full crew J/122 wel heeft.
De boot zou na de bouw bij J-Europe op Boot Düsseldorf geëxposeerd staan en daarna meteen naar Strijensas getransporteerd worden, waar J-Benelux zijn honk heeft.
Gedurende de maanden februari en maart zijn Robin en ik druk bezig geweest de boot op te bouwen. Alles werd onder handen genomen, blokken, lijnen, clam-cleats, kachel, apparatuur noem ‘t maar op, menig vrij dagje en uurtje werd erin gestoken gezien de korte tijd tot het NK. Met name de apparatuur is in samenwerking met NKE nog weer geavanceerder dan op de J/111. We hebben nu een NKE HR-Processor met een 3D sensor om alle bewegingen van de boot en de TWA nog beter te kunnen berekenen waardoor de prestaties van de stuurautomaat nog beter zullen zijn. We shall see! Eind maart is de boot naar Breskens getransporteerd alwaar de antifouling is aangebracht en de mast bij Hall Spars geplaatst.
De ORCi meetbrief
Extra veel aandacht heb ik aan de ORC(i) meetbrief besteed, er zijn menige proefmeetbrieven bij Ab Pasman van de Technische Commissie Noordzeeclub aangevraagd om de zeilconfiguratie, gewicht en andere parameters te bepalen om op een zo gunstig mogelijke rating uit te komen. Iedere seconde die je hierin wint is je eerste winst. Vooral in de grootte van de zeilen is veel te winnen, naar mijn mening moet je de boot optimaliseren voor de gemiddelde wind waar je onder vaart, rond de 12-13 kts, zonder bij weinig wind dood te komen liggen.
De standaard J/122E is voor TwoHanded behoorlijk overtuigd, dus de gennaker maar fors kleiner evenals grootzeil en jib. Over de zeilen hadden we inmiddels door de shorthanded ervaringen met de J/111 een specifiek idee gevormd. Om dit te vertalen heb je een zeilmaker nodig die goed met je meedenkt en de juiste aanvulling kan geven. Meervoudig wereldkampioen Kevin Sproul van Ultimate Sails was de persoon waar we het meeste vertrouwen in kregen en met een intensieve samenwerking hebben we een zeilgarderobe samengesteld welke ondanks de kleinere maten voldoende power geeft en makkelijk te varen is en slechts geringe jib wissels nodig maakt door de reefbare jib.
Ook is de overlap tussen de zeilen breed zodat hierdoor de lastige wissels welke veel tijd kosten zo veel mogelijk vermeden kunnen worden.
Wat betreft de kites zijn we uitgegaan van stabiliteit en hanteerbaarheid, met de mogelijkheid diep te kunnen varen i.v.m. tactiek. Ook een Code 0-achtige A-0 hoort bij de garderobe om onder 90 TWA meer power te kunnen genereren.
Alles was zo gepland dat in het weekend 23 en 24 april alle stukjes op z’n plaats zouden vallen en de boot en zeilen gemeten,klaar en ready to go zouden zijn. Uiteindelijk kon de stabiliteitsmeting voor de ORC-i meting wegens omstandigheden niet doorgaan en hadden we maandag daarna pas ons grootzeil, maar ondanks deze kleine tegenslagen konden we op het test-weekend mooi de jibs en kites proberen en de apparatuur calibreren tezamen met een oud J/111 klasse grootzeil. Ondanks deze magere oude main liep alles zeer goed en waren de verwachtingen hoog. Er werd door enkele meevarende oud-teamleden al geopperd om maar met die oude lap te gaan varen tijdens de offshores.
Windows 10 en Iridium
Persoonlijk had ik nog wel een heftig probleem met de Iridium. Voor de Vuurschepenrace en North Sea Race vind ik het erg belangrijk onderweg via Iridium grib-files binnen te kunnen halen en in Expedition te laden. Echter de nieuwe supersnelle boordcomputer draait op Windows 10 en de drivers van de Iridium zijn nog niet compatible met Windows 10. Ondanks inspanningen van velen en uren en uren tobben verder is het helaas niet gelukt dit goed draaiend te krijgen. Tijdens de North Sea Race voelde ik me dus echt een beetje blind aan één oog. Of dit meegewerkt heeft aan het magere resultaat? Geen idee, we laten het maar zo, maaarr we gaan echt nooit meer blind!
Ook de meetbrief was nog een zorg. Tijdig alles aangeleverd aan het Verbond kwam er door omstandigheden op het Rating Office maar geen meetbrief af. De 5 dagen termijn werd al geschrapt door het Verbond en uiteindelijk kregen we zondag voor de Vuurschepenrace toch de meetbrief, gelukkig.
Vuurschepenrace
Op maandag voor de Vuurschepenrace alles verder voorbereid, we hadden wel een spannend gevoel, gaat het bootje met al onze leuke ideeën werken? De windverwachtingen waren mager, vooral bij de start zou maar 6-8 kts wind zijn. Zou de uitgedachte configuratie te riskant zijn bij weinig wind? Of zouden we toch leuk meedoen? Met slechts 2 dagen testen bij 20kts plus voelden we ons nu niet geheel zeker. Dus maar vroeg naar buiten en nog snel wat rakjes gemaakt om juiste settings te vinden.
Dinsdag 19.00 start Vuurschepen. Samen met de Panther mooi weg bij het pin-end, na minuutje overstag en meteen over stuurboord voor het hele veld langs, veelbelovend! Als eerste rond de bovenboei en de A1 gezet. Zit meteen die snuffer vast, lekker begin.. Bij de NAM 22 de A1 dan maar weer klassiek door ‘t kajuitluik naar binnen, zekerheid boven alles. We hadden inmiddels al een mooie voorsprong opgebouwd en pas ver voorbij de NAM kwam de Volvo70 Sanya ons als eerste voorbij. De NKE stuurautomaat (bijnaam “Fred”) doet ‘t prima, we hebben alleen de eerste 10 minuten naar de bovenboei zelf gestuurd, daarna mag hij ‘t lekker doen. De eerste 20 minuten stuur je zelf misschien wat beter, maar daarna gaat door concentratievermindering Fred ‘t echt beter doen, zeer stabiel en geen zwabbers.
Constant kijkend op de % performance zien we dat we ‘t goed doen, mooie cijfers vaak boven de 100%.
De weersverwachtingen waren zeer divers, ik wilde me niet laten leiden door één van die onzekere verwachtingen, maar met de kortste afstand naar de North Shipwash, dus een mooie loop naar ‘t noorden, eerst met de vloedstroom mee naar boven, tot zo’n 3,5 mijl van de rumbline en vervolgens weer met de ebstroom mee naar de zuid. Eigenlijk zouden we een nog grotere bocht kunnen maken echter ligt er zo’n irritant boorplatform in de weg, daarom maar een iets minder agressieve lus. De”Maverick” en nog wat anderen proberen ‘t toch maar worden helaas teruggefloten via de VHF en moeten een vervelende uitwijkmanoevre maken, waarbij kostbare tijd verloren gaat.
We weten met ups en downs ( soms erg weinig wind) de gang er in te houden en weten als 5e boot overall en als 1e TwoHanded boot te finishen. Nu maar afwachten wat de concurrentie doet. Als we op de AIS kijken ziet het er goed uit, voorsprong lijkt genoeg en dat wordt later bevestigd, 1e plaats en gecorrigeerd te snelste tijd van het hele veld! Bootje werkt dus goed, ook bij minder wind!
North Sea Race
Na een relaxte donderdag in Woolverstone (ondanks nog wat Iridium-stress),een 1e klas Noordzeeclub Pin Mill lunch en met weer een ouderwets optreden van Frans Sluyters tijdens de prijsuitreiking, vrijdagmorgen de North Sea Race gestart.
Goed weg, weer weinig wind, met altijd veel stroming dwars op de koers, geeft verrassende beelden, vaar maar op je COG naar de volgende boei, niet op je zicht!
Tot net voor de Nederlandse kust gaat t erg goed, achteraf horen we dat we lang 1e hebben gestaan in alle klassementen, maar wat is dat waard.. Richting NAM22, na een wind draaiing van 90 graden zien we voor Noordwijk alle snellere boten geparkeerd liggen, met bijna geen wind. Potjan@#$, krijgen wij ook die park-up? Door de NAM wat hoger aan te sturen proberen we meer druk te houden en dat lijkt te werken. Alleen daarna komt een zone zonder wind waarna de windrichting draait van N naar aflandig ZO. Kost veel kostbare tijd, waarbij de langzamere boten achter ons heel snel op ons inlopen.
Niet alleen de wind speelt ons parten, ook dalen er duizenden (onweers)vliegen op ons neer, alles zit onder. Zit je niet eens op ‘t IJsselmeer, heb je dit. Eerst probeer je ze nog van je af te meppen maar t zijn er zoveel, we geven ‘t uiteindelijk maar op.. Oud gezegde: vliegje in de mond, wind in de kon..gaat niet echt op. Na een lange struggle weten we te finishen, op handicap 5e plaats. Balen, balen, balen. Slecht uitgangspunt voor de rest van ‘t NK. Dit resultaat is namelijk niet aftrekbaar. Onze gezichten staan in de haven na binnenkomst niet echt vrolijk.
NSR Inshore wedstrijden
Met een achterstand van 3 punten op de Panther van Yvonne Beusker en Erik van Vuuren en 2 punten op de Hodspur gaan we vrijdag de NSR inshores in. De windverwachtingen zijn pittig, vrijdagmiddag kan de wind al doortrekken tot een 30 knopen vanuit het noordoosten. Daarentegen de temperatuur is heerlijk, 23 graden in de haven, zomers!
De Albatros met wedstrijdleider Peter Anink kiest positie noord van de haven, we varen een middellange baan voor Wassenaar. Met nog een geplande 5 wedstrijden te gaan in de komende 4 dagen kunnen we ons weinig fouten veroorloven. Eigenlijk moeten we proberen steeds eerste te worden met voldoende voorsprong op de 2 concurrenten. Per uur moeten we minimaal 4min10′ op de Panther uitlopen om onze handicap goed te varen. Tactisch kun je daar niet veel mee, je kan hoogstens net na de start proberen de Panther of Hodspur wat vuile wind te geven om het gat wat te vergroten, maar daarna moet je gewoon hard varen om het tijdsverschil zo groot mogelijk te maken. Wij hebben dan gelukkig wel het voordeel dat o we één van de snellere boten zijn, en meer vrije wind hebben en daardoor onze eigen tactiek kunnen bepalen.
Zoals verwacht loopt onze Ajeto prima met meer wind, alleen downwind met de grote A2 vinden we nu nog wat te riskant en kiezen voor de wat kleinere A5, welke fractioneel gevaren wordt. Het laatste rak naar de finish meten we snelheden tegen de 15 knopen, we gaan als een raket door de finish. De concurrenten behoorlijk ver achter, de Hodspur horen we via de VHF afmelden, schade? Uiteindelijk blijken we gecorrigeerd met 2 minuten voorsprong gewonnen te hebben van de Panther, eerste paaltje is binnen! Nu nog 2 punten achterstand, maar wel met een gevoel dat het nog mogelijk is. De Hodspur heeft helaas mastschade en start verder niet meer, triest voor die mannen, hopelijk valt het mee.
Zaterdag een zware tegenvaller..NW 6 en 2 meter plus golven, het blijkt dat de golf condities buitengaats zelfs dusdanig zijn dat er geen baan gelegd kan worden en om 1300 worden alle wedstrijden voor die dag afgelast. Voor ons een domper, omdat de resterende 2 punten achterstand nu met nog minder wedstrijden ingehaald zal moeten worden. Even snel gerekend, zullen we nu iedere volgende wedstrijd moeten winnen om nog kampioen te kunnen worden. De druk wordt alsmaar groter.
Zondag lijkt het wat rustiger en start het wedstrijdcomité op tijd, 10.30 eerste start. Wedstrijdleider Peter heeft er met zijn team weer een baan in kunnen leggen, alleen blijkt na een 1,5 uur varen dat één van de merktekens op een verkeerde positie is neergelegd en wordt de wedstrijd gecancelled.
We halen opgelucht adem want zo heel goed lagen we deze keer niet. In eén van de downwind rakken had ik een vervelende fout gemaakt. Bij de J/122 gijp je gezien de grootte van de kites eigenlijk altijd buitenom, dat wil zeggen dat je de gennaker voor de gijp helemaal uitviert, de boot gijpt, en dan de gennaker om laat waaien naar de nieuwe boeg om hem vervolgens weer in te schoten. Nu bleek na de hoist dat ik de schoot per abuis binnendoor geleid had dus een gijp buitenom niet mogelijk was. Op de J/111 deden we niet anders dan binnendoor gijpen tot 20 knopen wind, dus in een vlaag van zelfoverschatting zeiden we tegen elkaar “oh dat lukt wel, buurman”. Nou dat werd een dure les, in no time zat tijdens het begin van de gijp de hele kite om het voorstag gedraaid als een mooie slagersworst. Enige oplossing is dan terug gijpen en weer extreem diep gaan varen zodat hij weer terug kan roteren. Alleen als je met een snuffer vaart moet je wel de bedieningslijn voldoende vrijhouden anders wordt de kluwen alleen maar groter.
Kortom één grote bende op het voordek, echt een “buurman en buurman”moment, maar snel de autopilot erop en samen proberen voor de onderboei op 2 mijl alles uit de knoop zien te krijgen terwijl we ondertussen op alleen het grootzeil naar beneden sukkelen. Om ons heen zag ik gelukkig niet iedereen met spi varen dus de hoop was dat de schade in tijd zou meevallen. Met 4 keer het mes op de bedieningslijn, en proberen het hopeloze macremé werk te ontwarren kregen we het godzijdank 100 meter voor de boei geklaard. Snel herpakt en verder met de race, totdat we dus het verlichtende marifoonbericht kregen dat de wedstrijd gecancelled werd..pfff, wat een opluchting. Dit gaan we voortaan dus anders doen, buurman, Ajeto!!
Zo zie je dat winst of verlies soms heel dicht bij elkaar liggen, en ook zonder wat geluk redt je het niet, en de pech die we tijdens de North Sea Race hadden was hiermede voor ons wel volledig weggepoetst.
Na de herstart van de race nog een mooie wedstrijd goed op safe gevaren en wederom met een 1e plaats afgesloten, helaas werd er die dag geen 2e wedstrijd meer gestart.
Nu zou alles op de laatste wedstrijd van maandag aankomen. Er van uitgaande dat het tussen de Panther en ons zou gaan moesten we de laatste wedstrijd op zeker winnen waarna we na deze winst gelijke punten zouden hebben, maar wij wel als overall winnaar uit de bus zouden komen daar wij meer 1e plaatsen gevaren hebben.
De druk neemt nog verder toe.
Maandag minder wind. Weer vroeg naar buiten om de settings van mast en tuig te checken.
Wat mede ons kampioenschap gemaakt heeft is de constante beschikbaarheid van alle gewenste informatie.
In samenwerking met On-Deck hebben we in onze Imhoff Splash Top jassen een waterdichte pocket in de mouw laten fabriceren waarin we onze smartphone kunnen plaatsen. Hierop draait de app “Ventus Pro”welke constant met Expedition communiceert. Bijvoorbeeld koers naar volgende boei staat naast COG, de afstand en tijd naar het merkteken, belangrijk om te bepalen wanneer we de kite eraf moeten halen ( nu nog 3 minuten), welke windhoek hebben we in t volgend rak, de performance van de boot zoals polar boatspeed %, VMG%, etc ,etc. Voorheen moesten we nog wel eens naar binnen om op de computer te checken met alle onrust en concentratie verlies van dien.
Dit heeft op zeker mede ons resultaat gemaakt.
Na check, check, double check en nog even achteruitvaren op de motor voor de start om eventuele rommel van kiel en roer te verwijderen en waren we klaar voor de finale race. Nu alles of niets. Hartslag 175.
Met de mindere wind hadden we het net na de start moeilijker om ons vrij te varen. Rechterkant van het eerste kruisrak had onze voorkeur, daar de noordgaande vloedstroom snel zou toenemen waarbij de NW wind dan rechtsom zal gaan, maar voor het hele veld over stuurboord daar naartoe ging nu helaas niet lukken, dus dan maar “sprokkelend” naar rechts. Die extra tacks kosten wel snelheid en tijd, maar uiteindelijk toch als de meest rechter boot gepositioneerd en zoals verwacht een mooie binnenbocht naar de bovenboei gedraaid. Als tweede rond de boventon achter de Junique welke het ons helaas erg lastig aan het maken is.. Uiteindelijk in het volgende downwind rak meer vrijheid, alleen Roy Heiner gaat ons nog voorbij met zijn kantelkiel en we proberen ons weer te concentreren om het gat met Erik en Yvonne zo groot mogelijk te maken. Na het voor de windse rak een aan de winds rak over bakboord naar de volgende boei ver op zee. Daar zal weer meer stroming staan en het eerst niet bezeilde merkteken zal uiteindelijk bezeild zijn schat ik in. Iedereen achter ons die eerst een extra slag over stuurboord maakt zal deze waarschijnlijk voor niets maken, tenzij je uit de vuile wind van een voorganger wil blijven. Ook Erik en Yvonne met de Panther zien we na de onderboei gelukkig een slag stuurboord maken, wetend dat dit onze voorsprong in tijd zal vergroten. Bij de onderboei was onze voorsprong rond de 8 minuten na bijna 2 uur zeilen, wordt nog spannend of we het gaan redden. Dus toen we dat stuurboord slagje zagen van de Panther…
Onze inschatting was gelukkig juist, zonder overstag bezeilen we precies de boei en zetten voor het laatste rak naar de finish zo snel mogelijk de A2 gennaker met staysail.
Door de finish de stopwatch ingedrukt en nu maar afwachten. Met de scratchsheet van de Noordzeeclub zien we dat we minimaal10 minuten voorsprong moeten hebben. Panther is nog wel ver weg maar komt snel naderbij. Op zeker dat die ook alles geven. Wij wachten bij de finish met de stopwatch in de hand. 7 minuten, 8 minuten, ze komen wel erg dicht bij nu, gaan we het wel redden? Uiteindelijk passeert de 10 minuten en zijn ze nog niet door de finish en gaan we er echt in geloven! 11 minuten is uiteindelijk hun achterstand, het NK is binnen!
Na de lange weg die we bewandeld hebben van idee, ontwerp, bouw en tuning tot dit resultaat is wel heel super! Niet verwacht en toch behaald, voorlopig gaat die smile niet van ons gezicht!
Tekst en foto: John van der Starre
