Aan het begin van het seizoen of eigenlijk al aan het eind van het afgelopen seizoen gingen we kijken wat de doelstellingen voor het komende jaar zouden worden. Zo hoorden we al eind oktober 2012 dat er dit jaar een European Circuit J/111 georganiseerd zou gaan worden waarbij het hoogtepunt de Europeans tijdens Normandy Sailing Week zouden zijn.
Na de successen vorig jaar in IRC en de prettige ervaring met het one-design varen tijdens Spi Ouest 2012 werd binnen ons team unaniem besloten voor dit one-design circuit te gaan en met name het winnen van de Europeans tot doelstelling te bombarderen.
Zo werd in 2012 nog snel een J/111 Class Main bij North Sails besteld , welke wat groter is dan onze IRC geoptimaliseerd grootzeil en om dit zeil beter te leren kennen hebben we het 2e gedeelte van de winterserie van de Grevelingencup met deze Class Main gevaren. Na het winnen van de Grevelingencup is hij snel de zak weer ingegaan om hem maar te kunnen sparen voor de Europeans.
Normandy Week wordt gevaren bij de monding van de Seine voor Le Havre, dus stroming is een zeer belangrijke factor in de tactiek. Al vroeg stroomkaarten en info verzameld om goed voorbereid te zijn. Zelfs via enkele daar bekende Belgische Laser zeilers kregen we nog wat extra info.
Wat betreft teamsamenstelling was het ook niet eenvoudig. In IRC varen we normaal met 8 man, echter de J/111 Class Rules stellen echter dat het gezamenlijk bemanningsgewicht niet meer dan 650kg mag bedragen. Aangezien het gemiddelde postuur van de Xcentric Ripper bemanning in de buurt van een gezonde Viking komt, is voor ons de enige optie om slechts met 7 man te varen. Dit geeft uiteraard wat extra handicap in de handling en bovendien heb je dan maar 5 man in de reling naast de grootzeil trimmer en de stuurman in de kuip. Met name bij meer wind een nadeel. Hoe we dit probleem toch wisten te tackelen vertel ik straks.
Ook de posities van de bemanning leken in eerste instantie niet optimaal, het ideale plaatje is meestal Berend Jan Edens als stuurman en mijn persoon als tacticus/navigator, dit werkt voor ons het beste. Berend Jan gaf echter al vroegtijdig aan dat hij deze periode verhinderd zou zijn en zodoende moesten we naar een andere oplossing. Indien BJ niet stuurt schuif ik in, zoals ook tijdens Commodores Cup 2012. Alleen belangrijk is dan uiteraard nog een top tacticus, goed ervaren met boot op boot tactiek. De keus viel al snel op Richard van Rij, oud-bemanningslid van ons ten tijde van de periode dat Fred Imhoff bij ons meevoer. Richard is tacticus in de Draak, op topniveau, en kent ook goed de handeling op een met A-symmetrisch spi gevaren boot door onze gezamenlijke tijd op de J/109. Hij was meteen voor dit avontuur te porren, dus tijdens de Grevelingen Cup is hij al mee geweest om team en boot beter te leren kennen.
Uiteindelijk kwamen we tot de volgende optimale bezetting:
Eigenaar Robin Verhoef grootzeil, Richard van Rij tactics/pit, George Etty genua trim, Bart van Pelt genua/spi trim, Maarten Ruijtenberg pit/mast en Pascal van Doornmalen op het voordek en mijn persoon stuurman. De positie pit moest gedeeld zodat Maarten in de hoist/drop mee kan doen en Richard de pit dan tijdelijk overneemt.
Dus team klaar, boot zo goed mogelijk geprepareerd, klaar voor de strijd. Het kampioenschap werd over 4 dagen gevaren op wisselende banen, twee maal noord van de monding van de Seine, baan Charlie, en tweemaal recht voor, baan Bravo. De weersverwachtingen waren voor de donderdag tot en met zondag wind richting noordoost tussen de 15 en 25 knopen, ideaal J/111 weer. Vanaf 20 knopen is het dan downwind echt planeren ,hogere hoeken varen, alleen maar snelheid en niet alleen diepte. Upwind wordt het vanaf 15 knopen wind serieus hiken, iedereen zo ver mogelijk naar buiten om het oprichtend vermogen zo groot mogelijk te maken zodat je met maximalel zeildruk kan varen. Hier hadden we dus aanvankelijk het nadeel van slechts 5 man in de rail. Echter op een gegeven moment tijdens de voorbereiding zagen we een M34 met alleen de stuurman in de kuip en de rest vol in de hike. Eureka, shorthanded vaar ik ook vaak als stuurman al met de finetuning van de grootschoot in de hand, dus proberen en kopiëren maar. Robin trimde na de start of overstag het grootzeil zo snel mogelijk in de optimale stand af, gaf vervolgens de fine tuning aan mij en ging met zijn 100kg ook in de rail. Vervolgens zie je dan de snelheid zeker met 0,15 knoop oplopen en ik weet zeker dat dit ook een belangrijk aandeel had in de uiteindelijke overwinning. Upwind hadden we nu zo veel macht doordat we een van de snelste boten waren zodat ons tactisch spelletje veel gemakkelijker werd.
Donderdagmiddag 13.00 eerste start, voor 2 rondjes, goed weg, een paar mooie klappen en als eerste rond de bovenboei, prima opsteker. Downwind blijken we het moeilijker te hebben, met name de Smoking Joe, tot nu toe de sterkste Engelse boot met vele overwinningen, gaat als de rook en weet ons door een hogere hoek te varen op veel meer snelheid te passeren. Ook de Jeez Louise gaat erg hard, die Engelsen hebben downwind duidelijk meer macht. Alleen onze handeling blijkt bij de benedenboei beter en uiteindelijk weten we in het kruisrak weer de eerste plaats te bemachtigen. Tweede downwind wat agressiever proberen te varen ,wat net genoeg blijkt, we kunnen de Smoking Joe op de finish net enkele meters voorblijven, het eerste paaltje is binnen! Maar wat een battle, we moeten echt elke seconde voluit gaan, anders ga je het niet redden. Die dag weten we er nog een 2 maal een 2e plek uit te persen, waarbij onze 2 grote concurrenten af en toe een steekje laten vallen, Smoking Joe vaart ook een 4 en de Jeez Louise 2x een 3. Dus na dag 1 een voorsprong van 2 punten op de naaste concurenten. Mooie uitgangspositie, veel mooier dan we hadden kunnen dromen, zeker toen we na terugkeer aan de steiger de sombere gezichten van onze concurrenten zagen wisten we wat een bijzondere prestatie we die dag geleverd hadden.
Dag 3, zaterdag. Baan Charlie. De voorspellingen zijn heavy. Er is nog meer wind dan de voorgaande dagen voorspeld. Met name in de middag zou het wel eens echt heftig kunnen worden. Als ik ’s ochtends voor vertrek aan de steiger naar onze Engelse concurrenten kijk zie ik iets in hun ogen van: vandaag gaan we jullie pakken! Bij ons aan boord is iedereen toch wat stiller, gaat het vandaag ook wel lukken? Ik hou het maar op verhoogde focus .. In de nabesprekingen van gisteren hebben we besloten vandaag downwind alleen maar voor snelheid en druk te gaan, niet te veel de diepte te zoeken. Ik realiseer me dat het nu voor een groot gedeelte op de stuurman zal aankomen hoe we de dag doorkomen, omdat het team verder als een trein draait. Ook de handling hebben we nog goed doorgenomen, met name de drops bij veel wind, iedereen weet wat te doen.
Start race 1, goed weg, 20/22 kts wind, met drie boten binnen de 5 seconden om de bovenboei, nu op snelheid! Gelukkig werkt wat we planden. We weten de boot door heel agressief te sturen en met iedereen die kan, vol in de hike achterop de boot en een hogere windhoek, veel harder te varen. Bij de benedenboei zelfs iets uitgelopen! Zonder al te veel hinder van andere boten maar wel door allemaal keihard te werken en geen risico’s te nemen varen we een hele schone 1e plek. Smoking Joe zien we een paar keer achter ons dik in de fout gaan, zo haalt hij de finish onder spi niet door een foutieve gijp en moet op het laatste moment 2 boten voor laten gaan. Mooi,mooi, mooi. De 2e race zelfde verhaal, weer een cleane 1. Dit geeft echt een kick! Als vervolgens het comitee besluit gezien de sterk toenemende wind verder die dag geen races meer te varen, gaan we echt in euforie stemming naar de wal. Vandaag hebben we het echt gedaan, het EK ligt nu voor het grijpen!
’s Avonds na wat rekenwerk blijkt dat alleen de Jeez Louise ons nog kan bedreigen als we het morgen zouden verknallen. Als we het hoofd erbij houden en geen gekke dingen doen zoals black flags, OCS, niet inchecken/uitchecken, geen spi scheuren, geen man overboord, moet het echt lukken. Kortom die nacht slaap ik toch wat onrustig…
Zondag , dag 4, laatste dag. Baan Bravo, weer uit de luwte van Le Havre. Meteen al veel wind, grijs en koud. We hoorden terloops dat een van de bemanningsleden van de Jeez Louise in de avond zijn sleutelbeen heeft gebroken en zien als we de haven uitvaren weinig activiteit bij onze concurrent. Heeft hij het al opgegeven? Vooraf hebben we goed doorgenomen in welke positie wij en de Jeez Lousie moeten finishen om het evenement te winnen. Aangezien wij nu slechts een derde plaats als aftrek hebben en zij al een vierde plaats kunnen we bij het voorblijven in deze race en zorgen dat ze geen 1e worden kampioen zijn. Bij de start zijn ze er gewoon bij en de strijd begint. Wij starten in het midden van de lijn, op tijd, maar veilig zonder risico. Linkerkant van de baan hadden we als voorkeur i.v.m. stroming en wind. Jeez Louise zien we meteen na de start extreem rechtsaf gaan, in een alles of niet poging voor ons te komen. Halverwege het kruisrak liggen we in tweede positie achter Smoking Joe en kruisen net voor Jeez Louise. Meteen boven hem overstag, we zetten hem vol in de vuile wind, zij gaan weer overstag, wij mee. Zo varen we ze in het eerste kruisrak naar de 6e plek en wij gaan als 5e om de bovenboei. Downwind zetten we de gisteren ontdekte turbo aan en pakken zo weer een plek terug. Als we het volgende kruisrak ingaan zien we de Jeez Louise nog steeds in 6e positie, mooi. In het kruisrak winnen we nog een plekje en gaan als derde, net achter nummer twee voor de tweede keer rond de boventon. Vervolgens hoor ik Maarten na de hoist roepen: SCHEUR! Nee hé , niet nu, gaat het nu toch nog mis? Waarschijnlijk is de genny achter een latje van de genua blijven hangen en heeft de scheur veroorzaakt. Na snelle communicatie en beoordeling, het blijkt een winkelhaak net voor het achterlijk van een 15 cm, besluiten we op safe naar de benedenboei te gaan, gennaker niet laten inklappen, voorzichtig gijpen en bidden.. Wel de A5 al aan dek voor het geval dat…
We weten toch als 3e te finishen en zien de Jeez Louise als 5e binnenkomen . Volledige ontlading aan boord! We hebben de cup! We zijn Europees kampioen! Wat een feest, de high fives en hugs zijn niet van de lucht.
De laatste wedstrijd hoeven we nu eigenlijk niet meer te varen, die kunnen we als aftrek nemen, maar na overleg besluiten we toch nog voor een paaltje te gaan. Maar vervolgens zien we allemaal hoe diep we hebben moeten gaan deze dagen, adrenaline is weg, dat beetje extra wordt niet gegeven, niet meer vol in de hike, je bent in je hoofd toch anders, dus dit wordt echt helemaal niks. Als vervolgens de wind verder toeneemt en het alleen maar een materiaal sloop wordt, besluiten we richting haven te gaan.
Wat een geweldige wedstrijd was dit, dit hebben we echt top gedaan, iedereen heeft zijn deel erin gehad, het team was echt super! Dus de crew: Pascal van Doornmalen voordek, Maarten Ruijtenberg pit/mast, Bart van Pelt gennaker, George Etty genua, Robin Verhoef grootzeil en Richard van Rij taktiek/pit, be proud, many thanks!!
En uiteraard thanks, J/111 “Xcentric Ripper”, wat een kanon!
Top 3 uitslag Uitslag EK J/111
1 Xcentric RIpper NED
2 Smoking Joe GBR
3 Jeez Louise GBR
Tekst: John van der Starre.
Foto’s: Jean-Marie Liot / NSW 2013
