Onderzoek bevestigt fouten bij RBSC Zeebrugge en Frans Maas
Het recentelijk door de Federale Instantie voor Onderzoek van Scheepvaartongevallen (FOSO) uitgebrachte onderzoeksrapport wijst op ernstige fouten en tekortkomingen bij de Royal Belgian Sailing Club (RBSC) en Frans Maas. Deze fouten worden aangemerkt als oorzaken van het tragische incident vorige zomer voor de Belgische kust, waarbij drie mensen om het leven kwamen.
Het onderzoek toont aan dat de wedstrijdorganisatie van de Light Vessel Race, RBSC Zeebrugge, blijk gaf van aanzienlijke nonchalance. Ook Frans Maas, schipper en ontwerper van de Capella, wordt aangeduid als verantwoordelijke.
Ons eerdere gesprek met de wedstrijdleiding van de RBSC suggereerde al dat het racemanagement niet op orde was. Het rapport bevestigt nu ook ernstige tekortkomingen op het gebied van raceveiligheid en crisisbeheer, cruciale onderdelen uit de World Sailing Race Management handleiding.
De wedstrijdleiding van de Light Vessel Race 2017 bestond uit François Goubau (voorzitter RBSC & Belgian Sailing), Marc Seynaeve (wedstrijdleider RBSC) en Patrick Demesmaeker (wedstrijdleider RBSC).
Hier zijn enkele kernpunten die we uit het rapport hebben gedestilleerd:
Inhoudsopgave
RBSC wedstrijdleiding 5x zwaar in de fout
- In de aanvraag aan de Belgische Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Verkeer (FODMV) meldde de RBSC wedstrijdorganisatie dat er vier zeegaande begeleidingsboten, met VHF radio’s en GSM telefoons, de Light Vessel Race te allen tijde zouden begeleiden en dat eventuele reddingsactiviteiten door de begeleidende boten zouden worden uitgevoerd.
De RBSC heeft tijdens de Light Vessel geen enkele van deze zeegaande begeleidingsboten op zee gehad. De race werd dus niet, zoals beloofd, gevolgd door de wedstrijdleiding terwijl dat wèl in de vergunningsaanvraag stond die goedgekeurd werd door de FODMV.Wedstrijden voor de Belgische kust mogen enkel plaatsvinden wanneer deze zijn goedgekeurd door de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Verkeer en dit volgens het Koninklijk besluit van 1 juni 2016. Wedstrijdorganisaties moeten op tijd een vergunning aanvragen. Bij deze vergunningsaanvraag moet de wedstrijdorganisatie inlichtingen verschaffen zoals parcours, deelnemers, volgboten en bemanningslijsten.
- De race ging vér buiten het gebied dat aangevraagd en goedgekeurd werd door het FODMV. Eigenlijk werd door de organisatie een aanvraag gedaan voor een catamaran koers voor de kust van Duinbergen i.p.v voor een offshore zeilrace.
- De RBSC wedstrijdorganisatie heeft nooit een complete bemanningslijst ingeleverd aan het MRCC. Frans Maas, de schipper en eigenaar van de CAPELLA, had enkel de voornamen van zijn bemanning opgegeven, hierdoor ontstond verwarring over het aantal bemanningsleden aan boord. Het is aan de organisatie om erop toe te zien dat alle informatie rond bemanning en veiligheidsvoorschriften correct wordt doorgegeven en toegepast.
Ter identificatie van de overlevenden in het hospitaal moest een foto gebruikt worden die genomen werd kort na de start (nvdr. foto bovenaan dit bericht).
Om 16:15u, pas acht uur nà het kapseizen van de Capella, werd het exact aantal bemanningsleden aan boord geconfirmeerd.
- De werkelijk gezeilde baan komt niet overeen met diegene die in het onderzoeksrapport staat.
Baan 6 opgegeven tijdens de vergunningsaanvraag door RBSC
Werkelijk gezeilde baan 8 Light Vessel Race
- De wedstrijdorganisatie had geen noodplan klaar mocht er een deelnemer zich niet melden op de afgesproken tijdstippen.
Ontwerper Frans Maas nalatig met onderhoud en inspectie
- De schade aan vier van de vijf kielbouten is ontstaan weken of maanden vòòr het afbreken van de kiel. De enige kielbout die geen sporen van corrosie vertoonde en die nog intact was, de laatste in rij, is uiteindelijk afgebroken wegens metaalmoeheid.
- Volgens het onderzoeksrapport werd er op zeiljacht CAPELLA in 2001 een nieuwe kiel gemonteerd. Met deze kiel werd er meermaals aan de grond gelopen. (Bron: ClubRacer). De kielbouten zijn nooit geïnspecteerd geweest op schade sinds de montage van de nieuwe kiel in 2001.
Ontwerp nieuwe kiel zeiljacht Capella - Het vastlassen van de kielbouten aan de kielplaat maakte dat het onmogelijk was om de kielbouten te inspecteren op voorspanning. Het was dus niet mogelijk om te controleren in welke conditie de kielbouten zich bevonden. Dit duidt op een slecht ontwerp- en of constructiefout.
Gelaste bouten op kielplaat
- Volgens het onderzoeksrapport had het zeiljacht Capella de verplichte vaste DSC VHF marifoon niet aan boord. Deze was verplicht volgens de verplichte veiligheidsuitrusting in de World Sailing Offshore Special Regulations Cat 3 Monohull with Life Raft. CAPELLA had enkel één of meerdere handheld VHF radio’s aan boord met een beperkt zendvermogen van maximaal 6 Watt. Toch werd er door schipper Frans Maas op de veiligheidskaart ingevuld dat er één aan boord was.
Inspectiekaart ingediend door schipper Frans Maas
5 redenenen waarom redding veel te laat kwam volgens het rapport
- De vier verplichte zeegaande motorjachten die te allen tijde de wedstrijd zouden begeleiden waren niet aanwezig.
- De wedstrijd werd niet continu gemonitord door de RBSC wedstrijdorganisatie of andere instantie
- Deelnemers werd gevraagd om zich te melden per GSM telefoon met grote tijdsintervallen. GSM bereik was echter niet gegarandeerd tijdens de wedstrijd. De organisatie had gaan noodplan voorzien indien een deelnemer zich niet zou melden.
- Het exact aantal bemanningsleden en contactgegevens daarvan werden niet correct geregistreerd bij de aanvang van de regatta.
- De organisatie heeft nagelaten om te controleren of de veiligheidsuitrusting die volgens de ingevulde inspectieformulieren aan boord was er wel degelijk was. Indien dit wél was gebeurd dan zou men geweten hebben dat CAPELLA geen vaste DSC VHF aan boord had zoals werd opgegeven door de schipper.
In de aanbevelingen sommeert men dan ook de RBSC om geen foute informatie door te geven bij een vergunningsaanvraag, er voor te zorgen dat er een competente organisatie is en aan alle verplichten en condities te voldoen volgens de uitgereikte vergunning.
Toch nog enkele vragen achteraf:
- Waarom is de kiel niet boven water gehaald voor onderzoek?
Onderzoek naar het afgebroken deel van de kiel had tot aanvullende conclusies kunnen leiden. - Wat met andere Frans Maas ontwerpen?
Het wijst erop dat de oorzaak niet is gelegen in de ophanging van de kiel aan de romp, maar aan een inwendige zwakheid in de kiel zelf, een gebrekkig kiel-ontwerp dus. Als dat inderdaad zo is, hoe zit het dan met alle andere ontwerpen van Frans Maas? - Waarom geen tweede Nederlandse vergunning?
Wat niet in het FOSO onderzoeksrapport staat is dat de gezeilde banen 7 & 8 de landsgrens met Nederland overschreden heeft. De RBSC was dus verplicht ook een Nederlandse vergunning aan te vragen om de Light Vessel Race te mogen laten plaats vinden. Wat als het drama zich daar had afgespeeld?
Beoordeling van de RBSC organisatie van de Light Vessel Race
De RBSC kan van geluk spreken dat er geen zware sancties zijn opgelegd naar aanleiding van de geconstateerde tekortkomingen in de organisatie van de recente Light Vessel Race.
Na de recente IRC-vergadering in Gent eind maart blijkt echter dat de RBSC zijn zelfverzekerde houding niet heeft aangepast. In plaats van het erkennen van gemaakte fouten, lijken de vertegenwoordigers van de club liever kritiek te leveren op degenen die deze problemen aan het licht brengen (lees: ClubRacer). Het publiekelijk erkennen van deze fouten zou getuigen van een professionele, verantwoordelijke en respectvolle benadering.
Het is te hopen dat er waardevolle inzichten worden opgedaan uit deze situatie. Goed nieuws is dat in de zeilinstructies voor het ONZK 2018 zijn de nieuwe en strengere veiligheidseisen die door de Belgische overheid zijn gesteld al opgenomen.